“Er zit niets anders op dan 26 miljoen klootzakken neer te schieten”. “De Spaanse samenleving is verdeeld en de goeden zijn laffer dan de slechten. Er rest ons geen andere keuze dan de geschiedenis te herhalen”. “Spijtig dat ik geen bommenwerpers meer kan sturen om die verdomde ANC (Catalaanse organisatie die streeft naar een onafhankelijke Catalaanse staat) plat te leggen…” Het zijn geen woorden die uit een of ander extreemrechts obscuur chatgroepje van het internet zijn geplukt.

Begin december bracht de Spaanse online krant Infolibre aan het licht dat gepensioneerde generaals, kolonels en kapiteins van de Spaanse luchtmacht, in de Whatsapp groep XIX, openlijk hun heimwee naar dictator Franco uiten. XIX refereert naar de lichting van de Luchtvaartacademie die in 1964 afstudeerde. Een van de meest actieve leden van de groep is generaal Francisco Beca. Van zijn telefoon kwam de oproep om 26 miljoen foute Spanjaarden neer te knallen.

Verschillende leden van de groep ondertekenden een brief die in november naar koning Felipe VI werd gestuurd. Samen met 70 andere militaire gezagshebbers op rust uitten ze daarin hun bezorgdheid over de linkse coalitieregering van Pedro Sánchez. Een regering van sociaal-communisten gesteund door separatisten en ETA die ze als een bedreiging beschouwen voor de natie.

Gepensioneerd luitenant-kolonel en ex-lid van de Whatsapp groep José Ignacio Dominguez: «Het zijn geen monarchisten noch constitutionalisten maar franquisten die niet alleen de dictatuur van weleer verdedigen maar ook die van de toekomst. Ze dromen van een nieuwe militaire staatsgreep om orde op zaken te stellen» … «Het groepje werd vriendschappelijk opgericht om met de oude collega’s in contact te blijven maar het is met de tijd uitgegroeid tot de appendix van Vox (extreemrechtse partij)».

Hun discours van de overwinnaars van de Spaanse burgeroorlog sluit aan op de verwijten van de hele rechterzijde aan het adres van de regering Sánchez. Het verhaal van de onwettige regering die Spanje wil verdelen en omvormen tot een dictatuur zoals in Cuba, Nicaragua en Venezuela. Vox herhaalt dit tot vervelens toe onomfloerst, de Partido Popular doet hetzelfde maar met meer bedekte, populistische termen. Niet omdat ze dat zelf geloven maar in een poging om de Vox kiezers terug te lokken naar het grootste rechtse bastion.

Sinds het tweepartijenstelsel van Partido Popular en de socialistische PSOE is doorbroken, kan geen enkele van de grote twee nog alleen regeren. Daarvoor hebben ze een coalitiepartner nodig en de steun van regionale partijen, waaronder Baskische en Catalaanse, zoals het geval is met de huidige coalitieregering van PSOE en Unidas Podemos. Een doorn in het oog van de Partido Popular want zolang Vox hen voor de voeten loopt, kan rechts onmogelijk pacten sluiten met regionale partijen die zich willen afscheuren van Spanje.

Ondertussen loopt er een gerechtelijk onderzoek naar de inhoud van het Whatsapp groepje. Er wordt nagegaan of er in de gesprekken werd aangezet tot een staatsgreep en haatmisdrijven en inbreuken op de Ley de Memoria Histórica. Dit wetsartikel erkent alle slachtoffers van de Spaanse burgeroorlog, voorziet rechten voor de slachtoffers en nakomelingen van slachtoffers van de burgeroorlog en de dictatuur van Franco, en het veroordeelt ook formeel het Franco regime. Macarena Olona, de parlementaire woordvoerster van Vox, noemt het onderzoek ronduit communisme.